24 UURS ZEILRACE HEFTIGSTE ALLER TIJDEN

MEDEMBLIK- De 54ste Kustzeilers 24 Uurs Zeilrace bleek de heftigste aller tijden. Zware weersomstandigheden vergden veel van de deelnemers. Zo’n negentig deelnemers besloten vrijdag al om niet te starten en meer dan honderd zochten voortijdig een haven op om de buien te ontwijken, vanwege schade of vermoeidheid.

De 212 deelnemers die zaterdagavond over de finishlijn kwamen vonden het echter een prachtige editie en hadden fantastisch gevaren. Het was zwaar, maar geweldig om mee te maken. De weersomstandigheden leverden prachtige foto’s op met een decor van neerslaande buien, zware wolkenpartijen en doornatte deelnemers. Een van de wolkenfoto’s van fotograaf Laurens Morel haalde zelfs het achtuurjournaal van de NOS.

’We hebben zeer veel respect voor diegenen die de wedstrijd hebben uitgevaren”, zegt Hans de Sonnaville, voorzitter van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers bij de prijsuitreiking. ’Maar ook respect voor diegenen die besloten niet te starten of de race af te breken. Veiligheid gaat voor alles. En elke beslissing was goed. Vanaf het finishschip zag ik bij veel boten dat de vermoeidheid na 24 uur had toegeslagen en dat de fut er wel een beetje uit was. Een schipper die de race voor de 26ste keer zeilde, vertelde me dat dit wel de zwaarste ooit was. Helaas is het mijlenrecord uit 1998 net niet verbroken, het was een ideale kans, maar het blijft nog steeds fier overeind.”

Besluitvorming

De weersvoorspellingen waren voor de organisatie reden om vooraf de afweging te maken om het evenement al dan niet door te laten gaan. Klaas-Jan Kroon, voorzitter van het 24-Uurs comité, licht de besluitvorming toe: ’Het KNMI gaf voor heel Nederland Code Geel af. De Meteogroep Wageningen niet. Wij hebben gekeken wat dit voor de 24-Uurs zou betekenen. Gelukkig hebben wij daarvoor een heldere procedure. We starten niet boven de gemiddelde windkracht 7 of meer. Windkracht 7 wil zeggen dat in een periode van 10 minuten de wind gemiddeld windkracht 7 is. Wij hebben alle bronnen geraadpleegd en contact gehad met een meteoroloog van het KNMI. De gemiddelde wind zou 23 tot 24 knopen zijn. Dat is windkracht 6. De buien horen bij het spel. Het is een zeilrace van 24 uur, waarin van alles kan gebeuren. Deelnemers moeten daarmee rekening houden. Daarom was het voor ons op dat moment geen reden om te twijfelen over onze beslissingen om te starten.”

Kroon heeft desondanks het weer na de start intensief gevolgd: ’Je zag dat vrijdagavond rond 23.00 uur de buien een stuk minder waren en de wind stabieler werd. De 24-Uurs is een uitdaging en zal dat blijven. De afgelopen jaren hebben we vreselijk mooi weer gehad met soms veel te weinig wind. Dit is een editie waarin het er toch weer een beetje op aankwam.”

Veel mijlen

Van de 433 ingeschreven boten gingen er vrijdagavond in veertien startplaatsen 345 over de startlijn, waarvan er 24 uur later slechts 212 door de finish zeilden en er 193 reglementair over de streep kwamen. De wind toonde zich bij de start al van zijn grilligste kant. Na een rustige start barstten er binnen het uur onweersbuien uit waaruit hevige windstoten kwamen.

Gezamenlijk legden de zeilers 24.294,07 mijlen af, minder dan vorig jaar (30.831,88) doordat er minder deelnemers over de finishlijn kwamen. Gemiddeld zeilden zij echter 125,88 mijl, fors meer dan vorig jaar toen de teller op 88,34 bleef staan. Dat levert een gemiddelde snelheid van 5,24 knopen op, tegen 3,73 vorig jaar. De Leeloo verbrak met 207,62 gezeilde mijlen het mijlenrecord, maar kreeg door te laat finishen nog vijf strafmijlen. Hierdoor blijft het record van 204 mijlen uit 1998 in elk geval nog een jaar staan. Populairste startplaats was Enkhuizen Noord (58) en Medemblik (50) en Volendam (44) als goede tweede en derde.

Balen 

Harold Vermeulen, schipper van de Leeloo, een Mat1180, baalt ervan dat hij het record net niet heeft verbroken. ’We wisten dat we strafmijlen zouden krijgen, maar er waren op het laatst nog twee opties om voor het record te gaan. Het hing er net om of we genoeg mijlen zouden hebben, dus we besloten voor de zekerheid nog een rak extra te varen, omdat we het risico niet durfden te nemen. We voeren langs de Afsluitdijk naar het noorden terwijl de hele vloot al naar de finish in Medemblik zeilde. We pakten daarmee nog 7 mijlen extra en gingen met 15 knopen op de finish af. We hebben de boot hard gepusht, maar helaas draaide net voor de finish de wind en zakte hij in. Daardoor gingen we te laat over de lijn en kregen we strafmijlen. En net te veel. Maar we blijven terugkomen om het mijlenrecord te verbeteren, dat is het doel dat we hebben gesteld.”

Het is te leuk

Het Waarschip 1010 Black Magic Woman van schipper Harris Visser heeft ruim 155 mijl op de klok. Visser startte met zijn bemanning in Den Oever en heeft ervoor gekozen om ook zee op te gaan. Visser: ’Onze tactiek was om smoezen te verzinnen om toch de zee op te gaan, ondanks de voorspellingen. En elke keer als we bij een boei kwamen, leek het alsof er een knop op de hemel zat die ons hielp. We deden een schietgebedje voor goede wind voor het volgende rak en die kregen we. We hadden geluk dus. We wisten wat het weer ging doen, onze tactiek was ook een goede voorbereiding. We hebben ervaren mensen aan boord, we hoeven niets tegen elkaar te zeggen wat er moet gebeuren, we kennen elkaar. We deden voor de 18e keer mee en elk jaar zeggen we het is het laatste jaar, maar steeds doen we weer mee. Het is te leuk.”

Klein beetje trots

Voor het eerst in de geschiedenis van de Kustzeilers 24 Uurs Zeilrace was er een Doublehanded klasse in de ORC. Dat maakte deze editie des te uitdagender, omdat slechts twee bemanningsleden alles aan boord moeten doen. Met dit weer geen sinecure. Dat beamen de allereerste winnaars van de Doublehanded klasse schipper Jorgen Schrier en Katja. ’We zijn stiekem een heel klein beetje trots. Er waren niet heel veel deelnemers in de doublehanded klasse, maar om deze te winnen is fantastisch. Het was overleven, dat was eigenlijk onze tactiek. In elke bui gingen we weer in de survivalmodus. We zijn in Volendam gestart, omdat we eerst onderin onze rakken wilden varen. Daar zijn sowieso niet veel boten en omdat we met zijn tweeën zijn moeten we het van dat soort tactieken hebben. We hebben genoten. We varen altijd met elkaar, we zijn zo op elkaar ingespeeld. We hebben in totaal 122 mijl gevaren, best goed. Klaar? Gaan we nu slapen!”

’Kruisje slaan en gaan’

Ook voor de Njord, een J80, was het overleven. Een boot van acht meter, zonder comfort, toilet of kooi is weer een hele andere uitdaging. ’We zijn in Volendam gestart”, vertelt schipper J. de Groot. ’Omdat we aan de hoge wal wilden starten. En dan zo hard mogelijk gaan en dat ging zo ongeveer vanzelf. We zijn meerdere keren plat geslagen, hebben de gennaker gescheurd en hadden niets meer droog aan boord. Zelfs onze laarzen stonden vol water. Maar het was genieten, het was te gek. Met het team hebben we geen moment getwijfeld over wat te doen, we waren het telkens met elkaar eens. Ook als de gennaker getrokken moest worden. Onze topsnelheid was 14,6 knopen, het was een kruisje slaan en gaan.”

Tim van Rootselaarprijs

Al jaren werd de wisselprijs, de Tim van Rootselaarprijs, uitgereikt aan de deelnemer die de meeste mijlen heeft gemaakt. Deze prijs werd door voormalig titelsponsor Delta Lloyd ter beschikking gesteld. Nu deze verzekeringsmaatschappij is overgenomen door Nationale Nederlanden besloot het comité om de wisselprijs te laten vervallen. De bijzondere schaal met de namen van alle winnaars erin gegraveerd werd overhandigd aan de twee zoons van de naamgever van de prijs. Beide zoons varen ook al jaren mee met de Lemmeraken en hebben met hun vader en later zelf de wedstrijd vele malen gewonnen. De Tim van Rootselaarprijs krijgt een mooie permanente plek in het bedrijf van beide broers.

Overige winnaars

ORC 2: Team Sailselect, Varianta 37, J. Koninkx

VKSJ: Vrouwe Alida, Trewes, A. Wieleman

FPC: Clara, Frances 26, D. Boogert

Rond- en platbodem: Danielle, Lemmeraak, W. Van Rootselaar

Multihull: Wetterjuffer, Dragonfly 32, DJ van der Leij

Voor de volledige uitslagen ga naar www.24uurszeilrace.nl.

De datum van de 55ste Delta Lloyd 24 Uurs Zeilrace in 2019 is 23 en 24 augustus.