ZOET, ZOUT, WARM, KOUD...

UTRECHT- NIOZ Onderzoeker Eveline Mezger is aan de Universiteit van Utrecht gepromoveerd. Ze ontwikkelde een nieuwe, onafhankelijke manier om het zoutgehalte van de zee in het verleden te reconstrueren. Deze informatie is van belang voor klimaatvoorspellingen.

Hoe het klimaat in het verleden varieerde en de rol van de oceaan daarin levert belangrijke informatie over het klimaatsysteem. Door te kijken naar het verleden kunnen we begrijpen hoe de verschillende processen met elkaar samenhangen. Reconstructies van het klimaat zijn gebaseerd op onder andere de chemische samenstelling van de schelpjes van micro-organismen, de foraminiferen. In dit proefschrift wordt beschreven hoe de inbouw van Na in deze kalkschelpjes kan helpen om het zoutgehalte van de zee (saliniteit) te reconstrueren. Iets wat tot nog toe vrijwel onmogelijk was. Niet alleen heeft Mezger gekeken of dit een geschikte methode is om saliniteit te reconstrueren, maar ook hoe Natrium (Na) wordt ingebouwd en of andere chemische of fysische factoren ook een rol spelen.

Chemie
Het bleek daarbij dat foraminiferen een sterke invloed uitoefenen, niet alleen op de vorm van de schelpjes, maar ook op de chemie. Grote contrasten werden ontdekt tussen elementen en tussen verschillende delen van de schelpjes. Experimenten waarin de vorming van kalk werd nagebootst in het laboratorium lieten zien dat de snelheid waarmee kalk vormt van grote invloed is op de inbouw van Na. Dit verklaart mogelijk de hoge waardes voor Na die in dit onderzoek gevonden werden in de stekels van de foraminiferen.
Deze vondst draagt bij aan een mechanistisch begrip van element inbouw in foraminiferen en daarmee betere reconstructies van het klimaat.