KNRM zet in op goede voorbereiding watersporters 

IJMUIDEN- Slecht onderhouden boten met motorpech dobberend in de vaargeul, aan de grond gelopen zeilers met een wegenkaart in hun hand, of zelfs een placemat van het plaatselijke restaurant met daarop een tekening van het vaargebied. Zo maar een paar voorbeelden die KNRM-vrijwilligers tegenkomen.   Een goede voorbereiding kan veel van deze problemen voorkomen. De KNRM start daarom een speciale campagne om watersporters te informeren over die voorbereiding en hoe te handelen in (niet-)spoedeisende situaties.   

  Steeds meer Nederlanders ontdekken hoe leuk het is om Nederland vanaf een boot te verkennen. Een zeiltocht over het IJsselmeer, met een sloepje de binnenwateren op of met een platbodem genieten van de Waddenzee. Zeker tijdens de coronatijd is het aantal watersporters flink gestegen. Dat zag de KNRM de afgelopen paar jaar ook terug in haar cijfers. In 2021 voeren de vrijwilligers zo’n 2200 keer uit voor hulpvragen en in 2020, het drukste jaar ooit voor de KNRM, zelfs ruim 2800 keer.  

In ruim 800 gevallen betrof het assistentieverzoeken die binnenkwamen via het KNRM Helpt Assistentie Centrum (KAC) waar watersporters 24/7 terechtkunnen met hulpvragen bij niet-spoedeisende problemen op het water.  

 Motorproblemen  

“We worden het meest gebeld over motorproblemen”, zegt Sander Kuipers. Hij coördineert de niet-spoedeisende hulp bij de KNRM en is verantwoordelijk voor het KAC. “We krijgen veel meldingen van zeilboten die, als ze met gestreken zeilen de haven in willen varen, de motor niet meer aan de praat krijgen. Vaak komt dit doordat ze de hele dag op de golven hebben geslingerd waardoor vuil uit de brandstoftank loskomt en de filters verstopt. Met als gevolg dat ze stuurloos voor de haven drijven. Ditzelfde zien we ook bij motorboten die slecht zijn onderhouden of ineens te maken krijgen met golfslag. “Maak elk jaar je brandstoftank schoon, vervang dan ook je filters en neem reserveonderdelen mee. Voor zeilers is het goed om wat verder van de haven al te testen of de motor het nog doet.”   

 Vastlopers  

Op de tweede plek van veelvoorkomende problemen op het water staat vastlopen op zandbanken of ondiepe gedeeltes buiten de vaargeul. De KNRM is van mening dat veel vastlopers kunnen worden voorkomen met een goede voorbereiding.   

Mark van den Brink is schipper bij reddingstation Huizen en ziet hoe het daar soms aan ontbreekt. “We zien ze wel eens op het water met een ANWB-wegenkaart. Of ze navigeren op Google Maps waarop geen waterdieptes te zien zijn.”   

Een kapotte motor of aan de grond lopen, het is niet waar je op hoopt als je een dagje het water op gaat. En vaak leidt het tot paniekerige situaties aan boord, weet ook Erno Jansen. Hij is vrijwillig operator bij het KAC en helpt telefonisch watersporters in de problemen. “Bij pech op het water vragen mensen zich ineens af wie hen daar gaat helpen. Dat is toch heel anders dan je auto met pech op de vluchtstrook zetten en uitstappen. Als KAC-operator stellen we mensen gerust en schatten we de ernst van de situatie in, de triage. Welke hulp is nodig en wanneer? Soms is iemand sneller geholpen als hij aan een passant een sleepje vraagt of kan een vastgelopen zeilboot prima wachten totdat het weer vloed wordt. En als de reddingboot alsnog nodig is, kijken we of we meldingen kunnen combineren. Zo voorkomen we het onnodig uitvaren van een reddingboot of het overbelasten van onze vrijwillige redders.”  

  App   

Om de voorbereiding van een dag varen wat makkelijker te maken heeft de KNRM speciaal voor watersporters een app ontwikkeld. Met de gratis KNRM Helpt App kun je vaarplannen maken, vaarroutes checken en de weersvoorspelling in de gaten houden. En met een speciale knop schakel je snel hulp in bij pech of noodsituaties. Daarmee word je bij spoed met de Kustwacht verbonden en bij niet-spoed krijgen watersporters 24/7 een operator van het KAC aan de lijn.  

Kuipers: “Via de app contact opnemen met het KAC heeft als voordeel dat we meteen de positie en gegevens van het vaartuig zien. Dan hoeven we dat niet meer uit te zoeken, dat scheelt soms wel tien minuten in tijd. Dat kunnen kostbare minuten zijn, zeker als het ineens toch een spoedsituatie blijkt te worden.”  

 Niet oordelen  

Alledrie de KNRM’ers zijn huiverig om te zeggen dat watersporters de problemen soms wel aan zichzelf te danken hebben. “KNRM’ers helpen, maar we oordelen niet”, zegt Sander Kuipers. “We be-oordelen wél zorgvuldig. Zeker in situaties waar geen direct gevaar is voor mensen of vaartuigen. Als we het probleem telefonisch niet kunnen oplossen en er is alsnog een reddingboot nodig, dan kiest het plaatselijke reddingstation een geschikt moment om uit te varen. Zodat onze vrijwilligers eerst nog even met hun gezin kunnen eten of rustig vanaf hun werk naar de haven kunnen komen.” En als mensen dat te lang vinden duren dan raadt Kuipers aan om zelf een maritieme dienstverlener te regelen die ze verder kan helpen. ”Mensen vergeten nog wel eens dat de KNRM een vrijwilligersorganisatie is. We redden iedereen op het water, onder alle omstandigheden en helpen watersporters waar nodig. Dat kan alleen als we zuinig zijn op onze vrijwilligers.”  

Wat vooral overheerst bij alle KNRM’ers is het gevoel iets te kunnen betekenen voor watersporters in de problemen. Mark: “Je ziet de opluchting op de gezichten van de opvarenden als wij langszij komen varen. We geven ze een sleep of krijgen de motor weer aan de praat en zij kunnen weer verder met hun dagje op het water.”