24Uurs Zeilrace...venijn in de staart

MEDEMBLIK- Zaterdagavond voeren louter blije zeilers de haven van Medemblik in na 24 uur non-stop zeilen op het Markermeer, IJsselmeer en een enkeling op de Waddenzee. De 24Uurs zeilrace werd verzeild onder ideale omstandigheden wat zorgde dat er nauwelijks uitvallers waren. In totaal zijn 365 van de 406 ingeschreven deelnemers gestart. Daarvan kwamen er 355 over de finish.

Toch zat er nog wat venijn in de staart toen de wind zaterdagmiddag tegen de verwachting in aantrok naar 20 en in de vlagen 24 knopen. Dat maakte dat niet iedereen onder spinnaker de finishlijn durfde te passeren. Gedurende de 24 uur woei de wind strak uit het noorden, weliswaar met lastige windshifts tussen noordnoordwest en noordnoordoost. Daardoor moesten de zeilers steeds schakelen en pakten rakken soms minder goed uit dan ze dachten. 
De noordelijke wind maakte de wedstrijd perfect voor halve windse rakken op het IJsselmeer. Alle winnaars bleven dan ook in het noorden, ze zijn niet beneden de lijn Enkhuizen – Urk geweest. Ook hebben ze zich niet gewaagd aan de trajecten op het Wad. Alle twaalf winnaars startten in de noordelijkste plaatsen aan het IJsselmeer: 3 in Hindeloopen, Medemblik en Enkhuizen-Noord, 2 in Den Oever en 1 in Stavoren. 
De Waddenzee was dit jaar bij weinig zeilers favoriet, enerzijds door de noordelijke wind, anderzijds door het aangepaste schutbeleid voor de sluizen in de Afsluitdijk. Vanwege de aanhoudende droogte werd er minder geschut en waren de wachttijden langer. Toch gaven de zeilers die het aandurfden aan er weinig last van te hebben gehad. 

Digitaal invoeren
Sinds vorig jaar kunnen de deelnemers de boeirondingen online meteen na een boeironding invoeren, waardoor deelnemers en thuisblijvers de teams ‘realtime’ kunnen volgen. De voorlopige uitslagen stonden snel online en het verwerken van de gezeilde rakken was makkelijk. Dit brengt een nieuw competitief element in de Kustzeilers 24Uurs Zeilrace. Voorheen zeilden de deelnemers 24 uur lang tegen fictieve tegenstanders en wisten ze op zaterdagavond laat pas wie gewonnen had. Nu kunnen ze de gehele wedstrijd zien hoeveel mijlen hun directe concurrenten gezeild hebben en hun tactiek daarop aanpassen of een tandje bijzetten. Dat maakt het nog leuker, vinden de deelnemers. 
 
Mooie prestatie 
De catamaran Beatrix van stichting Sailwise deed voor de eerste keer mee en heeft een mooie prestatie neergezet met 87,5 mijl in 24 uur. Deze stichting voor mensen met een lichamelijke of zintuigelijke handicap, een verstandelijke beperking of niet-aangeboren hersenletsel, zette haar volledig aangepaste catamaran in. De bemanning bestond uit twee schippers, vier zeilers met een lichamelijke beperking en drie zonder. Directeur Renske Rietbergen is trots op de prestaties van de bemanning. “Daar staan wij ook voor als Sailwise. Het organiseren van uitdagende, grensverleggende watersportvakanties en hoe kan dat beter dan met de 24 Uurs race. Als het aan mij ligt, doen we zeker weer mee volgend jaar, maar dat beslis ik niet alleen.” De bemanning is echter vast van plan weer mee te doen. “We hebben een lat gelegd met 87,5 mijl en dat moet minstens over de 90 worden”, aldus een van de schippers. 

Continu rammen
Schipper Couperus van de Endorphin, een Dehler 41, wint voor de tweede keer op rij, maar vorig jaar in de ORC2 klasse: “De rating is iets zwaarder waardoor we dit jaar in de ORC1 terecht kwamen, maar we hebben weer gewonnen. Wat we ervoor doen? De tactiek vooraf bespreken, windkaarten bekijken en op basis daarvan de route van te voren zoveel mogelijk bepalen en tijdens de race op kleinigheden zo min mogelijk bijsturen. We zijn in Hindeloopen gestart, onze thuishaven is Makkum, maar dat is geen startplaats meer. De voorspellingen waren dat er in het noorden van het IJsselmeer meer wind zou staan, dus wilden we de eerste 100 mijl bovenin doen en daarna afzakken. In de namiddag zijn we weer naar boven gekropen. Het invullen van de tussenstanden via de app maakt het spelletje spannender. We hebben ons constant gefocust op de Blacq Magic, onze grootste concurrent, en gekeken wat we nog meer moesten doen. We zeiden continu dat we moesten blijven rammen, omdat we het anders niet zouden halen en dat is dus gelukt.”
 

Survivalmodus
Voor Maarten van Oost is het de eerste keer dat hij de doublehanded klasse wint. Vorig jaar werd hij tweede met zijn Levante, een FF 110. Van Oost: “Ik heb tien keer meegedaan, maar voor de tweede keer in deze klasse en we hebben weer lekker lopen knokken tegen de Jipper, de winnaar van vorig jaar. Maar helaas verloor hij vanwege strafmijlen de eerste plaats. Hij stond wel heel lang op 1 in de tussenstand, maar wij hebben de rakken pas in de haven goed kunnen invoeren. We hadden gepland om een lange oversteek in de nacht te kunnen maken, zodat we even rust en tijd hadden om de standen in te voeren, maar toen veranderde het weer en lukte het niet. En vanaf zaterdag 12 uur draaiden we in de survivalmodus, dan is het pittig na 20 uur niet slapen en hadden we er ook geen tijd voor. Behalve bij het finishrak hebben we de hele wedstrijd geen spinnaker getrokken, we hebben alles kunnen varen tussen de 60 en 140 graden koers ten opzichte van de wind. Ik ben conservatief, als het meer dan twintig knopen waait dan zet ik geen spinnaker. Je kunt dan meer vernielen dan het oplevert.”
 
Goede rakken maken
Arnoud Luijten van de Vingilot, een De Ridder38, voer met een gelegenheidsbemanning en durfde daardoor niet in te schrijven in de ORC-klasse. “Ik heb de boot nog niet zo op orde en ik vind dat ik nog niet zo kan presteren als ik wil. Maar ik kreeg wel een paar keer de opmerking waarom ik niet in de wedstrijdklasse meedoe. Er zit ook tien mijl verschil tussen mij en de nummer twee, kan toeval zijn, maar dan moet je je toch afvragen of je niet in de ORC hoort. Volgend jaar toch maar overwegen. Als tactiek hebben we geprobeerd de goede rakken te maken, continu goed te sturen, goede snelheid te maken en op de trim te letten. Omdat we met zijn vijven zeilden, konden er in de nacht twee man onderdeks blijven, zodat je goed kunt wisselen. We hebben gemiddeld een hoge snelheid kunnen varen.”
 

Klussen onderweg
Voor Volkert Zijlker was het een race tegen de klok of hij kon meedoen met zijn Dazzling Dolphin. De Dehler 39SQ liep eind vorig jaar door een binnenbrand grote schade op. Zijlker: “Het doel was om de boot zo snel mogelijk te repareren, maar deze wedstrijd en de 200 myls eind volgende maand was wel een mooi streven. Er was door de brand heel veel rook en roetontwikkeling binnen en alles was kapot. De hele boot is gestript en schoon gemaakt en nog een keer schoongemaakt en in belangrijke mate met nieuwe materialen weer ingebouwd. Ik heb het deels zelf gedaan en deels de werf. Aan de start liggen was dus stap één en daarna hebben we hard gezeild. Het gekke was dat er buiten niets te zien was na de brand, dus het was na negen maanden mast erop en weer varen. Maar binnen is alles vernieuwd. Toch heb ik onderweg nog wel een paar uur moeten klussen. We zijn grofweg zonder drinkwater gefinisht. De drinkwatertank aansluiting lekte, die was weliswaar nieuw, maar zat toch niet helemaal lekker. Het klotste onderweg lekker binnen.”
 
Facts
Van de 406 ingeschreven boten gingen er vrijdagavond in twaalf startplaatsen 365 over de startlijn, waarvan er 24 uur later 355 door de finish zeilden. Daarvan kwamen er 342 reglementair over de streep. Gezamenlijk legden de zeilers maar liefst 43.014,60 mijlen af, vergelijkbaar met de editie in 2021 (42.098,77), een afstand van bijna twee keer de wereld rond. Gemiddeld zeilden zij dit jaar 125,77 mijl, met een gemiddelde snelheid van 5,24 knopen, minder dan de vorige editie (6,26) toen er veel meer wind stond. Populairste startplaats was Enkhuizen Noord (70), als tweede Hindeloopen (56). Den Oever (46) en Medemblik (42) hadden ook een respectabel aantal.
 
Overige winnaars
ORC 2 Mare, Dufour 425 GL, R. Klaassen
ORC 3 Winner, Winner 1010, A. Woord. Tevens overall winnaar ORC
ORC 4 Kolibri 6.5, Kolibri 6.5, P. van den Brink
RPB De Jager ZA 1, Lemsteraak, E. Hermans 
Tocht 1 Hokus Pokus, J70, M. Groeneweg 
Tocht 2 Woest Genoegen, Winner 9.50, A. Piersma
Tocht 3 Muschka, Von Hacht 75 m2, R. van Leeuwen 
VKSJ Carmagnole, Vd Stadt Mahonie Marsdiep, G. Visch
 
Voor de volledige uitslagen ga naar www.24uurszeilrace.nl. (http://www.24uurszeilrace.nl.)

Fotografie Klaas Wiersma
 
De datum van de 58ste Kustzeilers 24 Uurs Zeilrace in 2023 is 25 en 26 augustus.