Column Evert Stel...Pompen of verzuipen

Evert Stel is schipper van de Meander V. Met deze voormalige loodstender heeft hij jarenlang met zijn partner Inge voor de Stichting Vaarwens (https://www.stichtingvaarwens.nl) dagtochten gevaren met mensen in de laatste levensfase. Inmiddels heeft de Stichting een eigen schip en wordt de Meander V ingezet op drukke dagen. Van alle dagtochten maakt Evert aangrijpende, veelal emotionele verslagen. Daarnaast is hij auteur en heeft diverse boeken geschreven en is hij columnist bij Watersport-TV. Lees hieronder zijn laatste column.

Pompen of verzuipen…
Het komt nogal eens voor dat een schip – door wat voor oorzaak dan ook – lek raakt. Uiteraard is er dan paniek, want de bedoeling is dat het water buiten de boot blijft. In veel gevallen komt de KNRM of een berger erbij en die hebben dikke pompen om het water weer naar de goede kant van het schip te pompen en ons kostbare bezit te behouden.

Onlangs zonk een motorschip hier voor de haven en dat deed me denken aan een angstig voorval tijdens
een oversteek van een paar jaren geleden. We varen in de winter met de Meander V naar Terschelling om daar de feestdagen door te brengen. Er staat een ongemakkelijke golfslag want het waait stevig, maar met onze stabilizers aan is het best te doen. In de Meep horen we iets wat je niet wilt horen, namelijk een alarm op het paneel!
Het gaat met luid gepiep en een flitslicht af op het dashboard en daar word ik niet blij van! Het geeft bilge alarm in het vooronder aan en geschrokken kijken Inge en ik naar elkaar. “Dat klinkt niet goed schat. Ga jij maar even beneden kijken, dan hou ik het roer wel in de gaten!” oppert Inge.
Met een kloppend hart stuiter ik de trap af naar het vooronder en open het ‘kelderluik’ waar onze houdbare etensvoorraad, bier, frisdrank en wijn is opgeslagen. Tot mijn schrik staat er ruim een halve meter water in de diepe V-vorm van het compartiment en de pakjes soep, spagetti, flessen wijn en wat iets meer zij dobberen door de kiel. “We zijn lek!” roep ik in paniek.
“Oooh wat erg! Moet ik de kustwacht aanroepen?” klinkt het met een benepen stem vanachter het roer. “Nee, even wachten, ik ga eerst kijken waar het vandaan komt!” schreeuw ik met een droge mond en een hartslag van 160.

Zoet water
Op de kop hangend schijn ik met de zaklamp door de ruimte en zie onder het keukenblok water wegstromen. Dat kan echter niet van buiten komen, want dat is boven de waterlijn! Direct doop ik mijn vinger in het water en proef. “Het is zoet water Inge, dat kan niet van buiten komen want we varen op zout!” roep ik opgelucht en enigszins verward.
Trillend trek ik het middelste aanrechtkastje onder de gootsteen open en krijg gelijk de volle laag. Met een flinke straal spuit het water recht in mijn gezicht en ik duik weg. Dan zie ik dat het waterfilter gebarsten is en met een druk van 2 atmosfeer jaagt onze forse drinkwaterpomp in de machinekamer het water vanuit onze 3000 liter drinkwatertank het aanrechtkasje in.
“Zet de hydrofoor even uit, wil je?” roep ik opgelucht en even later wordt de straal zwakker. Probleem gevonden en ik zoek uit waarom de automatische bilgepomp de boel niet leegpompt terwijl hij wel staat te draaien en daarmee ook het alarm aanstuurt. Ik kan het niet vinden en haal snel een losse 230 volt dompelpomp uit de machinekamer om ruim 1500 liter drinkwater uit de kelder te pompen.

Moe, maar gerustgesteld meren we een uurtje later aan opTerschelling en nemen eerst een glas wijn op de goede afloop, waarna ik de zooi in de voorraadkelder opruim. Uiteindelijk blijkt dat het rubbertje van de terugslagklep - die voor de huiddoorvoer naar buiten is gemonteerd - vastgeplakt zat door verf. Tijdens de bouw is de romp van de Meander V dik in de verf gespoten en daarbij zijn de
doorvoeren niet voorzien van een stukje afplakband. Alle doorvoeren moesten uiteindelijk worden gedemonteerd en gangbaar gemaakt worden, want de rubbertjes zaten allemaal vastgeplakt door de verf. Daar kwamen we dus na ruim 12 jaren varen pas achter, want alle 5 pompen in de gescheiden compartimenten waren nog nooit aangeslagen.
Het voorval deed me beseffen hoe kwetsbaar je eigenlijk bent en ik heb direct een flinke motorpomp aangeschaft. Zo’n ding kost een paar honderd euro en daar laat je toch geen schip voor zinken? Is het niet voor jezelf, dan wel voor een ander! Wel alleen langdurig houdbare Aspen benzine ingooien, want een pak melk is tegenwoordig langer houdbaar dan een liter E10 benzine. Als je de pomp nodig hebt, zul je zien dat de carburateur verstopt zit met bedorven brandstof…
De motorboot die hier vlak voor de haven zonk was de eerste waarbij ik de pomp kon inzetten. Dat ging geweldig en met een paar uurtjes dreef de motorspits weer. Die pomp aan boord hebben, geeft een heel goed gevoel van veiligheid!

Evert