Bug und Heck, bow ore stern…

Waterland ontwaakt na een barre natte winter en op het water komt de nautische wereld ook langzaam weer tot leven. De winterstallingen raken leeg en de havens vol met schepen, klaar om het ruime sop te gaan kiezen. Ook het vaartoerisme - met veel buitenlanders - komt op gang, want in bijna heel Europa heb je een vaarbewijs nodig om het water op te gaan, behalve in Nederland, dus de botenverhuur leeft op.

Hier om de hoek worden ‘kampeervlotten’ (https://www.expeditiekram.nl/blog/2021/7/17/slapen-op-een-kampeervlot-van-flotten-bijzonder-kamperen-in-nederland) verhuurd. Dat zijn twee kunststof drijvers (catamaran idee) met een houten dek waarin achter een gat zit waar het buitenboordmotortje uit steekt. Er is een aluminium kist met wat keukenspullen aan boord (zoals pannen, brandertje, jerrycan met water, toiletemmer en een vuilniszak) en ze krijgen twee slaapmatjes mee. De overige spullen, zoals een slaapzak, kussens, eten en drinken, moet men zelf meenemen. Zodra je een plekje hebt gevonden, kun je voor de nacht heel eenvoudig een houten schaar omhoog zetten waarover een tentdoek is gespannen. Kamperen op het water… een beleving en het is een rage aan het worden.

Paniek 

Ze komen nagenoeg allemaal vanuit de vertrekhaven achter ons langs varen, en het zijn er nog al wat. Ze hebben de tip meegekregen om richting Monnickendam te varen en dan rechtsaf te slaan richting het sluisje, dat de Gouwzee ontsluit naar het prachtige achterland met haar vele slootjes, kreekjes en kanalen met veel natuur. Daar gaat het al fout… Heftig de kaart bestuderend zien ze een ingang naar rechts en gaan die in, maar die leidt naar onze jachthaven. Vaak zie ik het gebeuren en roep ze toe een afslag verder te nemen, maar soms ben ik te laat. Dan varen ze achter ons schip langs het havenkanaal in.  Daar is het druk met in en uitvaart en het wordt smal, te smal om zonder enige vorm van kennis over hoe met zo’n ding te manoeuvreren zonder iets te raken, rond te gaan om weer richting uitgang te varen. Paniek! Jankende viertaktjes, krakende tandwielen en veel geschreeuw klinkt, om even later een illusie armer de jachthaven weer te verlaten en de sluis te zoeken. 

Gespeend van enige kennis 

Het meest hilarische vinden Inge en ik het beeld dat velen geen enkel benul hebben van varen en wat de vaarrichting van het vlot is. Onlangs kwam er een vlot langs. Waarbij de onverschrokken volslanke bebaarde kapitein in kleermakerszit achterstevoren op het vlot zat. De kap van de buitenboordmotor had hij tussen zijn benen en met zijn handen eromheen stuurde hij achterstevoren het vaartuig richting sluis. Ik roep hem toe dat hij zich om moet draaien en de andere kan op moet varen. Hij blijkt Duits te zijn… 

“Du gehst rückwärts! Wo Sie sitzen, ist das Heck. Der Bug ist auf der anderen Seite...“, roep ik vriendelijk lachend.  Volledig vertwijfeld kijkt de dappere varensman me aan en begrijpt niet wat ik bedoel.  “Du musst umdrehen…” roep ik nogmaals.  Heftig sturend tokkelt de man gewoon door en passeert mijn buurman Louis. “Das ist hinter!” roept Louis en maakt een draaibeweging met zijn hand, waarna het kwartje valt. 

Hij draait zich om en geeft gas, waardoor hij nog harder achteruit vaart. Hij is nu volledig de kluts kwijt en zijn vriendin heeft de helderheid van geest om hem duidelijk te maken dat het handeltje van de motor naar voren moet om van vaarrichting te veranderen. Na enig gekraak van tandwielen schiet het vlot uiteindelijk de goede vaarrichting op.  

“Danke, das ist tatsächlich viel besser...“, roept onze kapitein opgelucht. 

Rondje reverse 

Ook een prachtig voorbeeld waren vier Engelse meiden die het vaartuig gehuurd hadden. Ze zaten met z’n allen achterop het vlot en voeren achteruit, waarbij er eentje de motor bediende. Heftig kakelend en gebogen over het summiere kaartje dat ze mee kregen, waren ze voornemens de afslag richting onze haven te nemen. Ik roep ze in hun taal toe dat ze een afslag verder moeten nemen en dat ze achteruit varen. 

Ik krijg als antwoord; “No need sir, we’re ok! Thank you…” en ze besluiten door te varen.  Ik roep nog; “The bow of the raft is on the other side. You are sitting on the Stern!” Ze reageren niet meer. “Laat ze toch”, lacht Inge, “ze komen er wel achter…” 

Niet dus! Een week later komen ze terug en zitten gevieren nog altijd achterstevoren op het vlot en passeren achteruitvarend ons schip op weg naar hun vertrekhaven.  

“Een wonder dat die buitenboordmotor het nog doet!” lacht mijn buurman luid. “Ze zijn heel Broek en Waterland in de achteruit rondgevaren!” 

Basiskennis 

Kinderen op school krijgen al wat basiskennis voordat ze op hun fietsje aan het verkeer gaan deelnemen. Ik ben van mening dat het op het water ook noodzaak is om enige kennis van zaken te hebben. Een beetje instructie van de verhuurder zou in ieder geval geen kwaad kunnen. Het is wachten totdat het een keer goed fout gaat, want ze varen hier op drukke zomerdagen onwijs hard… 

Evert Stel

Evert Stel is schipper van de Meander V. Met deze voormalige loodstender heeft hij jarenlang met zijn partner Inge voor de Stichting Vaarwens (https://www.stichtingvaarwens.nl) dagtochten gevaren met mensen in de laatste levensfase. Inmiddels heeft de Stichting een eigen schip en wordt de Meander V ingezet op drukke dagen. Van alle dagtochten maakt Evert aangrijpende, veelal emotionele verslagen. Daarnaast is hij auteur en heeft diverse boeken geschreven en is hij columnist bij Watersport-TV.