Column Evert Stel: Waterkluizenaars

Als booteigenaren hebben we uiteenlopende redenen om recreatief op het water te verblijven. Vermaak, avontuur, vrijheid en rust. Maar er zijn er ook die als dan niet gedwongen een leven op het water leiden. Afgezonderd van de maatschappij. Watersport-TV columnist Evert Stel is altijd benieuwd naar het verhaal achter de ’waterkluizenaars.’

Wij bootvaarders, bootbewoners en bootavonturiers, zoeken allemaal ons ding op het water. De één zoekt er vermaak, de ander avontuur en velen zoeken er vrijheid en rust. Er zijn genoeg havens waar de schepen amper hun ligplaats verlaten en de mensen het schip gebruiken als een soort ‘stacaravan’. Het gaat de eigenaren om gezelligheid en vermaak. Anderen daarentegen grijpen iedere mogelijkheid aan om het ruime sop op te gaan en te genieten van de rust, de weidsheid en het ervaren van vrijheid. 

Onbereikbaar 

In enkele gevallen stappen mensen aan boord om de eenzaamheid te verkiezen. Het zijn vaak mensen die een boot verkiezen boven een plek aan de wal omdat ze onbereikbaar willen zijn en zonder deurbel willen leven. In veel gevallen liggen er verschillende maatschappelijk oorzaken aan ten grondslag en ik ben altijd benieuwd wat mensen ertoe beweegt om zich volledig af te zonderen van de maatschappij.  

Einzelgänger  

Enkelen voeren die afzondering tot in het extreme door. Het worden ‘waterkluizenaars’ en willen niemand op bezoek. Zo liggen er in onze ‘achtertuin’ al jarenlang twee schepen achter het anker. De klipper is verlaten maar op de motorkruiser woont een einzelgänger met zijn hondje. Aanvankelijk zag het scheepje er nog redelijk netjes uit, maar naarmate de jaren verstrijken, verwordt het tot een bende. Grote rollen gaas om het schip moeten kennelijk voorkomen dat het hondje in het water valt, maar na een aantal stormen ligt de hele rol in het water. Het schip zit vast op een strekdam en komt soms met de kont deels uit het water als het weer ‘eb’ is op de Gouwzee. 

Spartaans 

Het leven aan boord moet wel Spartaans zijn, want hij kan geen water, noch diesel tanken en er zit ook geen pijp op voor een (hout)kachel. Er hangt een lekke plastic roeiboot achter, waarvan alleen de bodem nog lucht bevat en daarmee peddelt de ‘diehard’ naar de wal om in de stad wat voedsel (en meer) te halen. Gelukkig hebben we geen strenge winters meer, want dan zou alles kapotvriezen als er niet gestookt kan worden. 

Handhaving 

Met enige regelmaat komt er een groot overheidsschip de Gouwzee op varen waarvan de rubberboot te water wordt gelaten. De dienaars gaan naar het schip, maar komen vaak schijnbaar onverrichterzake terug. Hij voldoet kennelijk aan de regelgeving in de wet voor het ‘vrij ankeren’ en iedere nacht brandt braaf het ankerlichtje ten teken dat hij wel over stroom beschikt via een zonnepaneel.  

Ontmoeting 

Omdat wij iedere dag meermaals met onze Steffie naar de overkant varen en een rondje door het park doen, varen en lopen we er vlak langs, maar we zien nooit enig teken van leven. Wel zien we de ‘bijboot’ steeds op een andere plek liggen, dus er is wel leven aan boord. Ruim een jaar geleden trof ik de man met zijn hondje in het park en ik knoopte een gesprek aan. Dat was kort en duidelijk. “Ik kan niet meer tegen mensen meneer. Ik heb teveel meegemaakt om ze nog te kunnen verdragen. Laat me maar met rust!” Dat was duidelijk en onze wegen scheidden weer… 

Ikzelf ben een gezelschapsdier en kan me amper verplaatsen in deze gedachtegang, maar met de wetenschap dat sommige mensen meer meemaken in hun leven dan ze aankunnen, heb ik er begrip voor dat ze de rust van de onbereikbaarheid op het water zoeken. Ik ben er in elk geval nog niet aan toe… 

Evert 

Evert Stel is schipper van de Meander V. Met deze voormalige loodstender heeft hij jarenlang met zijn partner Inge voor de Stichting Vaarwens (https://www.stichtingvaarwens.nl) dagtochten gevaren met mensen in de laatste levensfase. Inmiddels heeft de Stichting een eigen schip en wordt de Meander V ingezet op drukke dagen. Van alle dagtochten maakt Evert aangrijpende, veelal emotionele verslagen. Daarnaast is hij auteur en heeft diverse boeken geschreven en is hij columnist bij Watersport-TV.