HAARLEM- In onze samenleving verbruiken we steeds meer energie en zien we allerlei alternatieven zoals zonnepanelen om energie op te wekken, maar ook om op te slaan. Zo kwam botenbouwer Klaas Goos op het idee om de accu’s in zijn elektrische Stil boten als buffervoorraad te gaan gebruiken voor thuis opgewekte energie. De sloep als powerbank.
Tekst Epco Ongering
Robert Kniese, een groene Haarlemse ondernemer, zocht een comfortabele elektrische sloep en stuitte op de Stil 660 van Klaas Goos. Zijn bedrijf Aqua Volta organiseert op het Spaarne vaartochten met een duurzaam en cultureel karakter. Tijdens het varen komen bijvoorbeeld gedichten over de rivier en de architectuur van de Haarlemse gebouwen aan de orde. Duurzaamheid is belangrijk voor Kniese, maar niet alleen daarom wilde hij elektrisch varen.
Genieten
’’Zonder motorgeluid kun je veel intensiever genieten, beter communiceren en komt de schoonheid van de omgeving mooier tot uiting.” Thuis wekt hij energie op met 18 zonnepanelen en die energie wordt nu ook gebruikt voor de vaartochten met klanten of met vrienden.
’’Met zelf opgewekte stroom weet je zeker dat je ‘groen’ vaart. Als de zon schijnt zou je het teveel aan opgewekte stroom terug kunnen leveren aan het energienetwerk, maar dat levert weinig op. Is het slecht weer en leveren de zonnepanelen weinig, dan koop je dure stroom in. Dat moet toch anders kunnen? Klaas Goos bleek een oplossing te hebben.”
Stil sloepen
Botenbouwer Klaas Goos begon ooit met het opknappen van reddingsboten en schakelde later over naar het zelf produceren van zeilboten en boten met elektrische aandrijvingen, de Stil sloepen. Waar twintig jaar geleden nog werd gelachen om elektrobootjes, zijn ze nu In Friesland en Amsterdam niet meer weg te denken.
Goos maakte de leercurve van het elektrisch varen helemaal mee. ’’Elektrisch varen is de laatste paar jaar echt volwassen geworden. Gelukkig is het ontdaan van het suffe imago en de actieradiusangst. Tegenwoordig is het echt geen probleem meer om een dag lang continu elektrisch te varen, twee dagen lukt ook. Toch raad ik elektrisch varen bij sommige klanten af. Zo’n aandrijving op stroom is niet echt handig als je wil snelvaren en het is ook niets voor mensen die regelmatig spontaan een paar dagen naar de Wadden willen. Maar voor sloepen en tenders, boten voor daggebruik is elektrische aandrijving ideaal.’’
Resterende energievoorraad
’’Inmiddels weten we er heel veel van, want in onze ‘Sloep huren Grou’ vloot zien we precies hoeveel mensen op een dag varen. Vrijwel niemand is 8 uur continue aan het toeren, dus komt iedereen na een dag op het water terug met minimaal 60 % resterende energievoorraad. Dat zette ons aan het denken. Van daaruit ontwikkelden we een systeem dat energie uit de boordaccu’s terug kan geven aan het thuisnetwerk.”
Ondergrens
Kniese was direct enthousiast. ’’Het idee van Goos sprak me aan. Thuis installeerden we zijn systeem waarbij de boot als een powerbank, een soort buffer voor de zelf opgewekte energie fungeert. Bij slecht weer gebruiken we thuis de energie uit de boot, want dan ga je toch niet varen. Wel hebben we een ondergrens ingesteld, zodat we altijd genoeg stroom hebben om weg te kunnen als het weer opklaart. Ik kan alles op de telefoon monitoren en dat checken hoe het met de energievoorraad gaat is zo leuk, het werkt verslavend.”
Geheim onthuld
De sloep van Robert heeft een door Stil Propulsion ontwikkelde Duplex rvs 8kW Stilpod 80 motor en 15 kW aan lithium-ion accu’s. De keuze voor lithium accu’s vraagt een hogere investering dan wanneer tractieaccu’s worden aangeschaft. Toch is voor Li-Ion gekozen. Goos: ’’Lithium-ion gaat lang mee, na vijf jaar bespeur je nog geen enkele veroudering.
Daardoor zijn ze op de lange termijn net zo duur of misschien wel goedkoper dan conventionele tractieaccu’s. Ander voordeel is dat het accuvolume kleiner is. Wel is belangrijk dat je goed monitort zodat de accu’s niet te weinig of te overlaadt. Dat wordt in ons systeem automatisch en storingsvrij geregeld. We zijn er super trots op dat het zo goed werkt. Ons geheim is dat er niet op kwaliteit is bezuinigd, we gebruiken alleen de allerbeste materialen en onderdelen. Zoals een permanent magneetmotor.
Deze heeft onderin meer koppel, dus kun je een grotere schroef toepassen en dat is efficiënter. Verder is de motor zo simpel dat iedereen deze snel kan demonteren of monteren. Het is misschien wel het duurste elektrische aandrijfsysteem van Nederland, maar dit koop je voor het leven.’’