Zomaar een impressie van een warme zondag in Monnickendam. We zijn al om zes uur op, binnen is het heerlijk koel (airco) en buiten is het al 23 graden. Een rode bol komt langzaam boven de horizon. Het is windstil en geluidsstil, iedereen is nog in diepe rust. Ik maak mijn gebruikelijke plaatje van de opkomende zon en post die op Facebook. Onze hond Steffie rekt zich uit en kijkt me met vragende ogen aan of ze al in de rubberboot kan springen om naar het natuurgebied aan de overkant te varen.
“Nog even wachten Steffie, eerst koffie en een broodje…”
We zitten op ‘Costa del Achterdek’ met het uitzicht over de Gouwzee en het prachtige oude stadje Monnickendam, waar de Speeltoren het half zeven deuntje over de stad laat klinken. We genieten van een bakje koffie en een broodje verse aardbeien.
Aan de rand van onze achtertuin liggen vijf goed gevulde havens en nagenoeg alles ontsluit zich voor onze ogen naar open water. De viersprong voor de ‘Magere Brug’ is het punt waar verder alle kleinere scheepvaart samenkomt. Aan het doodlopende kanaal bij het Galgeriet is de drukbezochte gratis trailerhelling. Via het kleine sluisje en de binnenkom van de stadshaven komen alle kleine bootjes de ringvaarten van de stad uit, en het kanaal langs scheepswerf Hakvoort, ontsluit via twee sluizen de binnenwateren van de omliggende steden. Een zeer druk knooppunt dus en altijd iets te zien.
Zondagmorgengevoel
Langzaam ontwaakt de waterwereld en hier en daar horen we een plons van een vroege zwemmer die een bad neemt in het water, dat nu zwembadtemperaturen heeft. De eerste vissers schuiven stil en langzaam de haven uit met achter zich aan de draad met blinkertjes of ander aas om een dikke snoek te vangen, want die zitten hier veel. De zon stijgt snel en brandt nu al, waardoor we onze stoelen iets naar achteren schuiven en wat schaduw op de vroege morgen pakken.
Ik stap met onze trouwe viervoeter in het rubberbootje en schuif zachtjes over het spiegelgladde water naar het natuurgebied Hemmeland aan de overkant. Na een uurtje komen we terug en overal klinken nu startende dieseltjes en buitenboordmotoren, vermengd met commando’s van de schippers. Ze gaan verkoeling zoeken op de Gouwzee, die bij Volendam ontsluit naar het weidse Markermeer. Tijdens een heerlijk vers gezet bakkie leut, genieten we van de watersportwereld die traag op gang komt. Ik haal de luiwagen over het dek om het dauwwater met wat dode vliegjes te verwijderen en we lezen wat. Een heerlijk rustig zondagmorgengevoel maakt zich van me meester en ik geniet van de rust, maar dat duurt niet lang…
Testosteron en adrenaline
Tegen elven is het al een stuk heter en het wordt spitsuur bij de trailerhelling, waar alles wat trailerbaar is te water gaat. De mannen hebben er zin in en gedreven stappen ze op hun vaartuig, al beklommen ze een wilde stier die met flink geraas tot leven komt. Vroemmm vroemmmm vroemmm klinkt het en even later komen ze met een flinke snor voor de boeg het zijkanaal uit richting open water. Zodra dat op hun netvlies komt, stijgt het adrenaline- en testosteron niveau in hun lichaam tot ongekende hoogten en doet de rechterhand aan de gashandel ongecontroleerd draaien. Haast met sprongetjes komt het vaartuig even uit het water als er een dot gas gegeven wordt en alle beheersing is luttele seconden later zoek. De gashandel gaat halverwege het havenkanaal vol open en met luid geraas spuit het projectiel weg. De bestuurder kijkt noch op, noch om en heeft geen idee wat hij achter zich aanricht. De hele haven staat op z’n kop, serviesgoed rinkelt, lijnen kraken en hoge golven klotsen tussen alle schepen in het kanaal door. Hier en daar klinkt gevloek en een fluitsignaal, maar de schipper op zijn ‘wilde stier’ hoort niets anders dan het gebrul van de machtige machine onder zijn gat en het geraas van het stuivende water.
“Zo… dat was de eerste. Er zullen nog velen volgen vandaag want het wordt druk met deze hitte!” lach ik vermaakt.
Exodus
Een uurtje later lijkt het wel een Exodus, want de eerste schuttingen van de sluis in het kanaal zijn geweest en er komt telkens een lading weekendkruisertjes, sloepen en andere vaartuigen de hoek om. Allemaal zijn ze flink bevoorraad met diverse gekoelde versnaperingen en de opvarenden zijn schaars gekleed klaar voor de warmste zomerdag van het jaar. Een stel jongelui in van die platte aluminium ‘Jon boten’ jagen als eersten weg. Er hangen buitenboordmotoren achter van soms meer dan 50 Pk en als een haas uit het leger schieten ze open water op. Ook een sloepschipper met een horde schaars geklede dames kan zich niet bedwingen, want zijn boot lijkt op een prachtige sloep, maar eigenlijk wilde hij een speedboot, getuige het Y-nummer op de romp. Er staat denk ik een slordige 200 PK onder in het traditioneel ogende scheepje, want als hij de gashandel halverwege de havenmond tot het hout indrukt, klimt de logge sloep het water uit en spuit met een rotgang achter de jongelui aan. Wederom staat de hele haven op z’n kop en er is niemand die achterom kijkt naar wat hij/zij aanricht! Spektakel alom dus….
Russische roulette
Dit gaat de hele dag zo door en hier nu gaan zwemmen is Russische roulette. Toch zijn er met regelmaat enthousiastelingen die de warmte niet meer aan kunnen en het verkoelende water in duiken. Ook de trouwe viervoeters mogen een duik nemen. Anderen stappen op een Sup en peddelen staand of liggend door de haven. De suppers die staan, hebben het moeilijk, want af en toe lijkt het water op volle zee als er weer een sluislading naar buiten geschut is.
Ik ga onze rubberboot maar weer in de kraan hangen want die slaat haast kapot tegen het achterschip.Zo gezegd zo gedaan en we maken nog wat schaduw, want de zon brandt fel en het is nu rond de middag 31 graden…
Onze haven loopt nog steeds leeg, maar ook de haven verlaten is een hachelijke onderneming. Behoedzaam - met een bemanningslid op de voorplecht als uitkijk - tracht de schipper de havenmond te verlaten zonder dwarsscheeps doorboord te worden door een snelheidsmaniak. Gelukkig gaat het altijd goed, maar voor hoe lang nog?
Retourtocht
Tegen het einde van de dag wordt het op z’n heetst want de wind gaat er uit en we krijgen een terugtrekkende beweging te zien van alles wat het open water is op gaan zoeken. Nu gaat het heel anders en je zou verwachten dat iedereen is uitgeraasd en relaxed geworden door deze prachtig mooie dag. Bij de gemiddelde zeiler en motorbootvaarder is dat ook inderdaad het geval, maar de snelheidsmonsters krijgen geen genoeg van het vermogen waar ze macht op kunnen uitoefenen. Bij velen is de inhoud van de blikjes en flesjes versnaperingen verhuisd naar hun lichaam en vertroebelt in hun hersenen iedere vorm van verantwoordelijkheid. Sommigen komen gemakkelijk met een slordige 80 kilometer per uur langs ons heen scheuren en pas bij de splitsing van de waterwegen gaat het gas er af. Ook de zwaar bemande speedboten nemen het niet zo nauw. Eentje gaat met het ding voor onze neus in het kanaal stunten met de gashandel en het stuurwiel. Het is compleet volle zee in het kanaal en het kruisertje van onze overburen spoelt bijna op de steiger. Wij hebben er gelukkig weinig last van want de Meander V ligt als een huis tussen vier palen, maar toch sta ik nu - als gestoken door een wesp - op en fluit op mijn vingers om de zot duidelijk te maken dat dit hier niet kan! Hij wijst naar zijn voorhoofd, alsof ik nou degene ben die stapel mesjogge is…
“Maak je toch niet zo druk,” oppert Inge, “je verandert er toch niks aan!”
Ze heeft volkomen gelijk en we genieten weer volop verder van de heerlijke hete zomerdag, want er is zoveel te zien en te beleven vanaf ons ‘Costa del Achterdek’. We maken ons echter ook zorgen, want we willen graag dat het plezierig blijft. Zoals het nu gaat, is het wachten is tot er een zwemmer onthoofd wordt of er een aanvaring volgt met dodelijke afloop en ik vraag me af… “Waar zijn nu de mensen in het blauw van ‘waakzaam en dienstbaar’ die ons hun slogan zouden moeten bieden?
Evert Stel is schipper van de Meander V. Met deze voormalige loodstender heeft hij jarenlang met zijn partner Inge voor de Stichting Vaarwens dagtochten gevaren met mensen in de laatste levensfase. Inmiddels heeft de Stichting een eigen schip en wordt de Meander V ingezet op drukke dagen. Van alle dagtochten maakt Evert aangrijpende, veelal emotionele verslagen. Daarnaast is hij auteur en heeft diverse boeken geschreven en is hij columnist bij Watersport-TV.
